De kracht van gastvrijheid: "Het gaat om oog hebben voor elkaar"

Niet wachten tot het perfect is

Die verhalen en lessen bundelde ze in haar boek Welkom in mijn chaos. Een titel die veel zegt over hoe gastvrijheid er voor haar uitziet: “Mijn leven, mijn huis, mijn hoofd zijn heel vaak gewoon een chaos. Ik zei altijd als mensen onverwacht aanbelden: “Sorry voor de bende, let niet op de rommel.” En Welkom in mijn chaos werd een soort mantra: je bent gewoon welkom in mijn huis en mijn leven

Die vrijheid gunt ze ook haar lezers. Niet wachten tot alles perfect is. Niet eerst opruimen of plannen. Maar gewoon je huis openzetten zoals het nu is. Het gaat er helemaal om of je wel de perfecte koekjes of een vlekkeloze woonkamer hebt. Het gaat om mensen helpen. Om ruimte maken, hoe klein die ruimte soms ook is.

Voor iedereen met een volle agenda

Op de voorkant van haar boek staat een omgestoten kop koffie. Een beeld dat precies laat zien voor wie ze schrijft. “Dit boek is een bemoediging voor iedereen die diep van binnen wel meer verbinding met anderen zou willen ervaren, maar die ook moe is, een overvolle agenda heeft, gastvrijheid best spannend vindt of gewoon geen idee heeft waar te beginnen.”

Het onderwerp waar Jilke over schrijft, is niet iets wat al haar hele leven een verlangen is. “Ik heb eigenlijk best wel een beetje een hekel aan dat woord. Gastvrijheid doet mij denken aan een oud opaatje dat met pensioen is en heel veel tijd heeft. Of iemand die altijd een taart bakt voor elke gelegenheid. Maar ik kwam erachter dat gastvrijheid dus eigenlijk helemaal niet dat perfecte plaatje is.”

Wat gastvrijheid echt betekent

Voor Jilke is gastvrijheid iets heel eenvoudigs: “Ik kan honderd verhalen vertellen over mensen die besloten om hun leven te openen voor iemand die ze niet kennen. Dat is gastvrijheid voor mij. Dat je besluit om, ook al is je leven chaos, ook al heb je het niet op orde, het gewoon te delen.”

Ze ziet dat ook terug in de Bijbel. “In Mattheüs 25 vertelt Jezus over het laatste oordeel. Hij zegt tegen de schapen: toen ik een vreemdeling was, hebben jullie mij geherbergd. En die schapen zeggen: wanneer dan? Dat betekent dat het iets moet zijn wat zo in je systeem zit dat je het niet eens meer herinnert.” Liefde voor vreemdelingen is een belangrijk onderdeel van ons geloof, zegt ze. “Het is heel normaal.”

Gastvrijheid in december

Deze decembermaand is een tijd waarin veel mensen samenkomen, maar ook een tijd waarin eenzaamheid extra zwaar wordt. “Ik sprak een Afrikaanse vrouw die hier voor werk is gekomen. Ik vroeg: wat ga je met kerst doen? Ze zei: ik heb geen plannen, maar ik ga lekker voor mezelf koken en dan bel ik mijn familie in Afrika zodat we samen kunnen eten. Dan denk ik: ach kind, kom toch gewoon bij ons.”

Ze vertelt dat er meer mensen zijn zoals zij. Mensen die in hun eigen huis niemand hebben om mee te eten of te praten. “Vraag eens aan mensen: wat ga je doen? En bedenk: heb ik een plekje over aan de tafel?” Het gaat haar niet om schuld of moeten, maar om aandacht. Om simpelweg even zien wie er naast je staat.

Oog voor eenzaamheid

Eunice benoemt dat er altijd een consequentie zit aan vragen hoe iemand kerst viert. Jilke vindt dat niet erg, maar nuanceert meteen. “Je hoeft niet per se gelijk iemand uit te nodigen. Als je daar geen plek voor hebt of druk bent met je familie, is dat ook prima.”

Wat volgens haar wél belangrijk is: bewust zijn. “Kerst is voor sommige mensen echt een eenzame tijd. Het gaat om oog hebben voor elkaar. Samen het leven lopen is ook oog hebben voor eenzaamheid tijdens kerst.” Soms is een zin als ik hoop dat het fijn is al meer dan genoeg.

Kleine stappen die iedereen kan zetten

Beginnen met gastvrijheid hoeft niet heel groot. Juist niet! Jiske moedigt iedereen aan om gewoon te beginnen:  “Loop straks als je naar buiten gaat eens met andere ogen door de straat. Groet je buurman vriendelijk, heb oog voor elkaar. Begin gewoon met kleine dingen. Geef eens een compliment als iemand er leuk uitziet.”

Het is volgens haar een oefening, een andere manier van kijken: “Het is jezelf trainen in die blik.” Zo klein kan het zijn! Gewoon iemand groeten, een glimlach uitdelen, een oprechte vraag stellen of een extra stoel aan tafel zet.

Begin binnen zeven dagen

Eunice vraagt haar waarom ze mensen aanmoedigt om binnen zeven dagen iets te doen. Het antwoord is duidelijk. “Het risico van het lezen van een boek als dat van mij is dat je denkt: oh ja, dat zou ik wel willen. En vervolgens ga je verder met je drukke leven en vergeet je het.”

Daarom moet je meteen aan de slag. “Ben je geïnspireerd? Duik de Bijbel in, kijk wat Jezus erover zegt. Bedenk hoe je dit in je leven kunt toepassen en begin gewoon klein.” 

Meer horen over dit onderwerp? Luister dan het hele gesprek terug in de Brandstof podcast! Dat kan via  De Groot Nieuws Radio app, Spotify, of Apple Podcasts!