Misschien heb je aan de start van de veertigdagentijd jezelf voorgenomen om meer stille tijd te nemen. Maar hoe pak je dat aan? Hoe luister je naar God in de stilte? Voorganger Jos Douma vertelt in Bij Jorieke over lectio divina, een vorm van mediterend bidden om God te ontmoeten in een enkele Bijbeltekst. “Ik merk dat het een belangrijke manier is om dichter bij het hart van God te komen.”

In de zomer van 2021 gaan we in het programma Bijbelstart – De Zomereditie aan de slag met de lectio devina. Jos Douma is de eerste spreker die ons in de week van 19 juli 2021 meeneemt in het lezen van de Bijbel op deze manier. In dit interview met Jorieke leer je meer over de lectio devina, fijn als voorbereiding!

Hoofd en hart

Lectio divina betekent letterlijk ‘goddelijk lezen’. “Het is een manier waarop je meer open staat voor wat God tot je wil zeggen. God gaf de Bijbel, dus dit boek speelt een belangrijke rol in de manier om dichter bij Hem te komen”, vertelt Douma bij Groot Nieuws Radio. “Waar ik vroeger eerder de commentaren erbij pakte, neem ik nu meer de tijd om een tekst binnen te laten komen in mijn hoofd en hart.”

Meditatie

“Meditatie past heel erg bij de christelijke traditie. We hebben met lectio divina iets in de christelijke traditie dat veel mensen zoeken in mindfulness en yoga. Ik snap het ongemakkelijke gevoel, maar ik denk dat juist in de christelijke traditie al heel lang een meditatieve stroom aanwezig is.”

“Je zou twee verschillende vragen kunnen stellen. De vraag voor Bijbelstudie is: wat betekent deze tekst? De meditatieve omgang met de Bijbel is veel meer: wat wil God op dit moment door deze tekst heen zeggen? Zelf kies ik er altijd voor om het bij een of twee Bijbelverzen te houden. We hebben de neiging om meteen naar de context van een tekst te kijken, maar soms gaat er zoveel aandacht naar de context toe dat de tekst zelf uit beeld verdwijnt. (…) Het is heel verrijkend om je eens een half uur te focussen op een zinnetje.”

Vrede

“Vaak lezen we de Bijbel met ons hoofd en verzamelen we kennis over een tekst. Maar een hart vol vrede is wat anders dan een hoofd vol kennis. Met kennis is niks mee mee, maar het is veel mooier als de betekenis en de vrede van een tekst bij je binnenkomt.”

Luister het hele gesprek hieronder terug. Wil je het boek ‘Samen luisteren in de stilte’ lezen? Bestel op Kameel.nl. Door via deze link te bestellen, steun je ook het werk van Groot Nieuws Radio. Kijk ook op contemplatio.nl.

Aan de slag

Wil je zelf aan de slag gaan met lectio divina? Jos Douma vertelde in Bij Jorieke hoe hij zelf stille tijd houdt. “Ik trek er ongeveer een klein half uurtje voor uit. Hou het eenvoudig, zet misschien wat rustige muziek aan om tot rust te komen. Je kan een kaars aansteken. Een sobere inrichting van de ruimte helpt ook. Zelf begin ik vaak met het luisteren naar een lied of ik zet rustige pianomuziek op.”

“Het tijdstip maakt in principe niet uit. Zelf probeer ik elke ochtend twintig minuten stil te zijn. Als ik dat niet aan het begin van een werkdag doe, merk ik dat het vaak niet meer goed gaat. Het kost veel tijd om de ruis die je verzameld hebt kwijt te raken.”

Stap 1: lezen

“Ik zou niet meteen verschillende vertalingen naast elkaar neerleggen. Kies gewoon één tekst en ga op zoek naar woorden die je raken. Het mooiste is om even wat tijd te nemen om de tekst een aantal keer hardop te zeggen. Dat je echt even contact maakt met de tekst zoals die zichzelf geeft. Als je dan nadenkt en voelt wat je raakt, ga je verder met de tekst die jou aanspreekt of het woord dat je raakt. Soms is dat een woord en soms een deel van de zin. Neemt 4 tot 5 minuten om de tekst echt tot je door te laten dringen.

Stap 2: mediteren

“Je merkt vanzelf wanneer je verder gaat in het wat meer nadenken over de tekst. Dan ga je op zoek naar wat het oproept aan gedachten en gevoelens en wat voor verbinding deze tekst met je leven maakt. Ik merk ook dat in de mediterende fase soms andere Bijbelteksten meeklinken. De uitnodiging is wel om steeds terug te gaan naar deze tekst.”

Stap 3: bidden

“Je gaat bidden met de tekst. Je hebt onderzocht wat het in je wakker roept en wat je verlangen is. Dat kan je bijvoorbeeld bij God brengen. Of je kan God danken voor iets dat bij je binnenkwam naar aanleiding van de tekst. Deze geestelijke oefening gaat over deze Bijbeltekst. Dit is niet het moment dat je alle voorbedes gaat doen.”

Stap 4: rusten

“Dit is geen fase die altijd komt. Voor de andere stappen kun je zelf kiezen, maar bij het rusten niet. Het gaat er in deze fase om dat de woorden hun werk hebben gedaan. Je kan rustig in Gods aanwezigheid zijn. Gevoelens en gedachten zijn niet meer zo belangrijk. Alleen nog de wetenschap dat de God die door de woorden heen spreekt, aanwezig is.”

Beeld: Unsplash