Elisabeth van Zijl over de waarde van boosheid
3 juli 2023Met cognitief gedragstherapeut Elisabeth van Zijl ging Jorieke in gesprek over boosheid. Waarom worden we boos, welke functie heeft dit en hoe kunnen we boosheid op een goede manier inzetten en er beter mee leren omgaan? Ook de vraag hoe je kinderen kunt helpen omgaan met boosheid kwam voorbij net als een aantal Bijbelteksten.
"Boosheid is geen probleem, het is een gevoel," legt Elisabeth direct uit. "Ik denk dat we vaak het idee hebben dat boosheid niet bij christenen hoort. Daardoor kan het iets ingewikkelds worden. En dat is begrijpelijk omdat het heel explosief kan zijn. Bangheid is ook zo’n gevoel dat er niet mag zijn. Grote mensen mogen niet bang zijn, want de Here Jezus is toch bij je? Bedroefd vinden we ook wel ingewikkeld, dan moet er getroost worden en moeten we juiste woorden spreken. Al die gevoelens vertellen je iets over verlangens die eronder liggen. Als we iets voelen waarvan we denken dat het niet oke is, krijgen we weer een schuldgevoel."
Onrecht
Dingen die je voelt zijn waar, want jij voelt ze. Maar we mogen het onderzoeken, klopt je gevoel met feitelijke waarheid? Als je vroeger ervoer dat er geen ruimte voor jou was je mening te geven, kan het zijn dat in een nieuwe situatie je opnieuw boos wordt als je het idee hebt dat iemand je geen ruimte geeft. Maar is dat dan ook echt zo op dat moment, of is het die oude pijn die weer even naar boven komt? Dat onderscheid is belangrijk.
Elisabeth legt uit waarom boosheid andere emoties afschermt. "Boosheid is een hard gevoel, het brengt letterlijk spanning in je lijf. Die negatieve energie moet eruit. Soms vinden mensen het fijn om boos te blijven, dat geeft kracht om overeind te blijven. Door de opgebouwde spanning, maak je je ook groter, je bent op zoek naar je recht, daarvoor maak je je groot. Pas als dat harde gevoel eruit is, komen de zachtere gevoelens die eronder liggen aan de oppervlakte."
Beluister het hele gesprek met Elisabeth hieronder:
