75e sterfdag Bonhoeffer: "Theoloog van crisis en tragiek"

"Bonhoeffer is een theoloog van de crisis, van tragedies", vertelt Nullens. "Dat maakt dat hij telkens weer naar voren komt als wij zelf in een moeilijk moment zitten. Hij is een theoloog van de gebrokenheid van Christus, en van de gebrokenheid van deze wereld. Het is echt een theologie en ethiek met de voetjes in de modder van de dagelijkse realiteit."

Naastenliefde op anderhalve meter afstand

De kern van Bonhoeffers ethiek gaat over dat je als Christus moet zijn voor de ander, legt Nullens uit. "Het gaat hem om de Christus-werkelijkheid. Die moet je dagelijks tonen in jouw leven door er voor de ander te zijn, in de pijn en het lijden. Het is speculeren, maar ik denk dat Bonhoeffer het een interessante paradox zou vinden om naastenliefde te tonen door anderhalve meter afstand te houden", gaat hij verder. "Soms moet je afstand durven te nemen om de ander te beschermen. Dat is moeilijk, maar juist in die moeilijkheid ben je er voor de ander."

Verantwoordelijkheid nemen

In crisistijd kan het lastig zijn volledig goed te handelen. Dat levert een gevoel van onvermogen op; je wilt wel het goede doen, maar dat kan niet. "Bonhoeffer is de ethicus van de verantwoordelijkheid", zegt Nuller. "Soms zul je tegen je idealen in moeten handelen. De zorg en overheid staan voor enorme dilemma’s. Bonhoeffer zou juist op dit moment benadrukken dat discipelschap ook inhoudt dat je durft risico’s te nemen. Dat je niet wilt leven met het perfecte compromis, maar met de tragiek van het leven. De ideale wereld bestaat niet."

"En zo is ook Christus te midden van deze tragiek gekomen. Je zal fouten maken in deze crisis, en daarom heb je het kruis en de vergeving nodig. Je verantwoordelijkheid nemen, is weten dat je het durft om soms ook fouten te maken. Anders heb je een naïef beeld van wat geloven is in een moeilijke tijd, volgens Bonhoeffer."

Luister het hele gesprek met Patrick Nullens hieronder terug.