James Kennedy: Overheid bepaalt niet welke theologie goed of slecht is
17 februari 2020"Het onderzoek naar ongewenste buitenlandse beïnvloeding van moskeeën zou net zo goed over kerken kunnen gaan", vertelt historicus James Kennedy bij Groot Nieuws Radio. "Maar ik vind dat de overheid terughoudend moet zijn met het plegen van interventies in religieuze organisaties… Zo is het goed dat kerken en moskeeën hun financiën op orde hebben en daarop gecontroleerd worden. Wat je niet wilt, is dat de overheid gaat bepalen welke theologie goed is en welke niet goed is."
Geldstromen
Deze week gaat het onderzoek naar ongewenste buitenlandse beïnvloeding van moskeeën verder. Een speciale Tweede Kamercommissie bekijkt welke moskeeën in Nederland waarvandaan geld krijgen en welke voorwaarden daar eventueel aan verbonden zijn. Het worden spannende verhoren, zo is verwachting, want niet alle moskeeën zijn er blij mee dat ze tekst en uitleg moeten geven over hun geldstromen.
‘De media en de politiek maakten zich zorgen over buitenlandse geldstromen naar Nederlandse moskeeën. Zouden buitenlandse mogendheden via die geldstromen ook kunnen bepalen wat daar wordt gepredikt?’ Dat schreef hoogleraar geschiedenis James Kennedy bijna twee jaar geleden al in een column in Trouw.
Invloed
In De Nieuwe Morgen legde Kennedy uit dat het onderzoek dat nu loopt, zijn bijzondere belangstelling heeft omdat het iets zegt over hoe de Nederlandse overheid denkt te moeten reageren op de aanwezigheid van moskeeën. Buitenlandse beïnvloeding is volgens hem slecht te onderzoeken omdat niet alle moskeeën de financiën goed op een rijtje hebben en bovendien vraagt de historicus zich af hoe je ‘invloed’ meet. De geldstromen vanuit het buitenland worden een probleem als de investeerder – of de landen daarachter - omstreden theologische standpunten daarmee ons land in krijgen.
Scheiding kerk en staat
In Nederland hebben we scheiding van kerk en staat maar "die kan nooit absoluut zijn", stelt Kennedy. Religieuze organisaties (ook kerken) en de staat hebben altijd een relatie – bijvoorbeeld als het gaat om belasting; zo beslist de overheid over het al dan niet verstrekken van een Anbi - status. Kerken moet kunnen aantonen waar hun geld vandaan komt, dat is ook een interventie van de staat. "Maar een gevaar is dat de overheid niet alleen geldstromen registreert maar ook theologie. En dat die vervolgens ook gereguleerd wordt. Dat is een vorm van interventie die mij te ver gaat", aldus Kennedy.
Het hele gesprek met historicus James Kennedy kun je hier terugluisteren.
Beeld: Unsplash
