Contextueel therapeut Hans Groeneboer over persoonlijk leiderschap

Iedereen is geroepen tot persoonlijk leiderschap

Volgens Hans is leiderschap niet alleen voor een paar mensen weggelegd. “Ieder mens is geboren om een leider te zijn, om verantwoordelijkheid te dragen in je eigen leven.” Dat begint met simpele, maar grote vragen: waar ben ik? Waar kom ik vandaan? Waar wil ik naartoe? En hoe neem ik daar verantwoordelijkheid voor?

Niet iedereen is leider van een groep, maar iedereen is wel leider van zijn eigen leven. En omdat niemand alleen leeft, raakt dat leiderschap ook altijd anderen. In een gezin, een relatie, een buurt, een kerk of op je werk. Overal speelt leiderschap een rol, vaak zonder dat we het zo noemen.

Leiderschap is voorbeeld zijn

Leiderschap betekent voor Hans vooral: het goede voorbeeld geven. “Wie geeft er een mooi voorbeeld in mijn leven?” vraagt hij zich af. In de Bijbel gaat het niet alleen over leiders volgen, maar over mensen volgen die het voorbeeld geven. Dat maakt leiderschap heel concreet.

Iedereen doet dat op zijn eigen manier. “We hebben allemaal onze eigen kleur,” zegt Hans. Hoe ben je een voorbeeld als vader, moeder, buur, collega of vriend? Leiderschap ziet er voor iedereen anders uit, maar het begint altijd bij verantwoordelijkheid nemen in je eigen rol.

Wij zijn de tijd

Hans haalt kerkvader Augustinus aan, die zei: “Wij zijn de tijd.” Daarmee bedoelt hij: wij leven nu, en wat er in onze tijd gebeurt, daar dragen wij verantwoordelijkheid voor. Dat gaat niet alleen over onszelf, maar ook over volgende generaties.

We worden allemaal gevormd door waar we vandaan komen. Door ons gezin, onze geschiedenis, onze ervaringen. Hans noemt dat transgenerationele verantwoordelijkheid: terugkijken zonder te oordelen, begrijpen wat je heeft gevormd en bewust kiezen wat je wilt doorgeven. Dat geldt niet alleen voor ouders. “Ieder volwassen mens voedt de nieuwe generatie op,” zegt hij.

Begin in je eigen kleine cirkel

Soms voelt leiderschap ver weg. Grote problemen, oorlogen, politieke spanningen: het kan ontmoedigend zijn. “Mensen denken vaak: ik heb toch geen invloed,” zegt Hans. En dan stappen ze in een slachtofferrol.

Maar volgens hem is dat niet nodig. Invloed begint al heel klein. In hoe je leeft, hoe je praat en hoe je omgaat met anderen. “Kijk in je eigen kleine cirkel,” zegt hij. Hoe ben je partner, ouder, broer, zus, vriend? Daar kun je vandaag leiderschap tonen. Als iedereen dat doet, verandert er meer dan we denken.

Van slachtoffer naar verbinder

Leiderschap gaat volgens Hans niet alleen over de wereld veranderen, maar ook over betekenis geven aan je eigen leven. Wie verantwoordelijkheid neemt, voelt zich minder machteloos en meer verbonden.

“Het slachtoffer zegt: ik kan toch niks doen,” zegt Hans. “Maar de verbinder zegt: ik kan wél iets doen.” Door verantwoordelijkheid te nemen, om te denken en verbinding te zoeken. Leiderschap begint niet bij de ander. Het begint bij jezelf.

Meer horen over dit onderwerp? Luister dan het hele gesprek hieronder terug!