Helma de Blouw over de gevolgen van opgroeien met een narcistische vader

Jezelf sterker maken

Door haar ervaringen te delen, wil Helma anderen helpen de signalen van narcisme te herkennen en hen aanmoedigen om voor zichzelf op te komen. "Ik vind dat elk mens zichzelf moet kunnen zijn, ook in een relatie. Dat kun je in een relatie met iemand met deze persoonlijkheidstoornis niet. Het is belangrijk dat je jezelf sterker maakt en leert hoe je daar het beste mee om kunt gaan."

Hoe herken je narcisme?

Je kan narcisme herkennen aan bepaalde gedragspatronen die zichtbaar worden in relaties, vertelt Helma: "Als mensen zichzelf altijd op de eerste plaats zetten. Zich superieur voelen over de ander."

Dit uit zich vaak in het gebrek aan empathie en het negeren van de behoeften van anderen. Een teken van narcisme is ook het onvermogen om de gevoelens van anderen serieus te nemen: "Als je probeert hun uit te leggen wat jouw gevoel is en dat het misschien anders kan, dat ze je dan proberen te overtuigen van: dat komt, omdat jij zo labiel en gevoelig bent." Dit kan leiden tot twijfel aan je eigen waarde en het gevoel dat je niet wordt begrepen in de relatie.

De impact op het gezin

Al op jonge leeftijd had Helma in de gaten dat er iets niet klopte in haar gezin: "Als mijn vader binnenkwam, werd de sfeer helemaal anders. Mijn moeder sprong dan op en ging doen wat hij wilde. Bepaalde vriendinnetjes mochten niet bij mij thuis komen, omdat ze niet goed voor mij zouden zijn. Dat waren dan de vriendinnetjes die een eigen mening hadden en zelfstandig waren. Dat werd niet zo gewaardeerd."

Het gezinsleven onder een narcistische ouder kan verstikkend zijn, vertelt Helma uit eigen ervaring: "Mijn vader probeerde mij te controleren met allerlei zaken. Als ik ergens solliciteerde, stond hij erop dat hij mee ging. Bij mij eerste baan is hij ook meegegaan, bij mijn tweede baan zei ik: dat doe ik niet meer. Dan werd er gezegd: dan ben je mijn dochter niet meer." 

Geweld en genezing

Bij leven met iemand met narcisme komt veel manipulatie kijken: "Mijn vader zei vaak: 'Als je niet doet wat ik zeg dan breek ik je benen'. Of 'Als je dat doet dan krijg ik een hartaanval'. Tuurlijk doet dat wat met je, maar ik had ook wel zoiets van dit klopt niet. Ik moet kunnen opgroeien tot wie ik ben."

Ook fysiek en seksueel geweld was voor Helma de realiteit: "Ik werd soms op mijn billen geslagen. Ook als tiener nog. Veel later kwam ik er ook nog achter dat ik als klein meisje seksueel misbruikt ben door mijn vader. Achteraf wist ik het wel. Mijn lichaam gaf signalen af dat er wat gebeurd was. Op een gegeven moment kreeg ik daar achter elkaar dromen over en ben ik met een therapeut gaan praten. Het was goed om te hebben over alles wat me is overkomen. Dat heeft me heel erg geholpen om te zien dat ik geen abnormaal kind was."

Hieronder kun je het volledige gesprek met Helma beluisteren. Daarin deelt ze onder andere hoe ze haar eigen ervaringen gebruikt om anderen bij te staan. Ze geeft tips voor het omgaan met narcistisch gedrag en deelt ervaringen van vrouwen die ze heeft begeleid in relaties met narcistische partners.