Nieuwe documentaire werpt licht op schandalen bij Hillsong

Al jaren volgt Miranda Klaver, naast religiewetenschapper hoogleraar aan de VU, de Hillsong-beweging. Ze vond het heftig om de documentaire te zien, vertelt ze in De Nieuwe Morgen. “Omdat er zoveel achter elkaar wordt gezet van verschillende misstanden en schandalen. Ook de manier waarop het verhaal verteld wordt. Dat geeft natuurlijk een enorm negatief beeld van de kerk. De kerk wordt duidelijk als een groot bedrijf en bepaald systeem neergezet.”

Als ‘Hillsong-kenner’ kent ze de meeste kwesties die aan bod komen, wel. Wel was het nieuw voor haar dat de voormalige pastors van de Hillsong-kerk in Kiev in de documentaire vertellen dat ze in 2014 al problemen in de kerk in New York signaleerden, zoals drankgebruik en grensoverschrijdend gedrag, maar dat daar niks mee gedaan werd. Het feit dat het al zo vroeg bekend was en er niks mee gedaan werd, onderstreept de problematiek van deze kerk.”

Misbruik

Overal waar mensen met elkaar samenwerken en zeker daar waar machtsongelijkheid is, komt misbruik voor, vertelt Klaver. “Het zou toch gek zijn als dat in de kerk niet zou zijn. Zeker in een kerk als Hillsong waar veel jonge mensen samenkomen, is een hoge kans op grensoverschrijdend gedrag. Daar moet je als kerk op anticiperen en actief beleid op voeren. Om het te voorkomen en bespreekbaar te maken, het creëren van bewustwording, maar ook dat er goede meldprocedures zijn met onafhankelijke vertrouwenspersonen."

Ze noemt het hoogrisicofactoren als personen binnen een organisatie of kerk op een enorm voetstuk worden geplaatst, zeker als daarbij een theologie is die zegt dat God bepaalde gezalfde leiders heeft aangesteld waar je naar moet gehoorzamen en geen vragen naar mag stellen. Ze hoopt dat de kerk nu haar leiderschapsstructuur gaat veranderen. "Als een kerk 10 procent van je inkomen vraagt en je moet er veel tijd in investeren, dan mag je ook verwachten dat de kerk duidelijk verantwoordt en transparant is over wat er met het geld gebeurt en hoe de besluiten worden genomen. Als dat er niet is, zeg ik: dan moet je daar niet wezen.”

Betekenis wereldwijd

Is het beeld van de documentaire niet eenzijdig, als je bedenkt dat vele christenen zich wereldwijd bemoedigd en gesterkt door de muziek weten? “Het is natuurlijk heel duidelijk dat Hillsong voor de ontwikkeling van de christelijke worshipmuziek veel betekend heeft voor kerken wereldwijd”, zegt Klaver. "Tegelijkertijd is de christelijke muziekwereld een enorme business waar veel geld mee te verdienen valt. Vooral voor de grote kerken: Hillsong, maar bijvoorbeeld ook Bethel en Jesus Culture."

De documentaire

De documentaire ‘Hillsong: a megachurch exposed’ is te zien op Discovery+. In drie afleveringen van een uur nemen de makers je mee in de verhalen van voormalig kerkleden en onderzoekers. Van de oprichting van een kerk in Sydney met 45 leden tot een megabedrijf waar veel macht en belangen een rol lijken te spelen.

Het verhaal duikt in de wereld achter de megakerk, de muziek en bekende leiders zoals Carl Lentz en oprichter Brian Houston. Eén dag voor de documentaire uitkwam, stapte Houston op vanwege seksueel grensoverschrijdend gedrag.

Eerder stelden we op zender al de vraag: Kunnen we nog naar de muziek blijven luisteren?

Beluister het gesprek: 

Beeld: Unsplash